Search

Milliyetçilik, şu günlerde, herhalde gündemin ilk sırasını işgal eden bir sorun. Bu sorunun başlangıcı 19. yüzyılın ilk yıllarına kadar gidiyor. Bu kitabın amacı, bu sorunu bugünkü yakıcılığı bakımından irdelemek değil; daha gerilere, başlangıç yıllarına giderek, bu güncel fenomene ışık tutacak bir teorik sorgulamayı ve Osmanlı Devleti'ni dağıtan bir süreç olarak, o çağda ortaya çıkan bölgesel milliyetçilikleri bir arada görüp değerlendirmeyi sağlayacak bir sosyolojik denemeye girişmektir. Bu deneme sırasında temel çaba, bu fenomeni modernleşme kavram ve teorisiyle birlikte ele alıp eleştirmek olacaktır. Sonuçta, bugün bölgemizi yeniden kavuran bu sorunun, çıkış yıllarında Batı Avrupa'da görülen dinamiklerden farklı ve hiç de bu kavram ve teorinin doğrusal evrimci açıklamalarına yaklaşmayan, perifer'e özgü bir görünüm aldığı ortaya çıkmaktadır. Bu bölge ne kapitalistleşmede içine sokulduğu kanal bakımından ne de etnik ve dinsel mozaiği bakımından modernleşme kuramının açıkladığı tarzda ve yollar içinden geçerek uluslaşma noktasına gelmiştir. Bölgemizin içkin doğası, bu türden bir ulusal geometriyi reddediyor; daha üst oluşumlara ihtiyaç duyuyor. Zira burada bütün halklar, dinler, ekonomiler iç içe girmiştir; herkes birbirinin içindedir. Bu karmaşayı ulus-devletler lehine düzeltecek bir geometri yoktur ve ufukta da böyle bir geometriyi kendi adıyla literatüre sokacak bir "Euclid" görünmemektedir. Esasen milliyetçilik ve uluslaşma (nation-building), kapitalizm ve sanayi toplumu ile yaşıt fenomenler olmaları bakımından, sadece bir duygu ve bilinç toparlanması ile açıklanamayacak kadar nesnel temelleri ortada olan sosyolojik gerçekliklerdir. En başta, 19. yüzyılın bütün milliyetçi kalkışma ve girişimleri, güçlü yerel burjuvazilerin önderliğinde yaşanmıştır. Bunların dışında kalanların temel çabası da kendi ulusal varlıklarını ayakta tutacak yerel burjuvazileri yaratmak veya bunları güçlendirmek esasına dayanmıştır. Bu kervana geç katılan Batıdışı dünyadaki milliyetçi eğilimler, yine Batı'nın sömürgeci ve bilimsel (oryantalistik, slavistik, antropolojik çalışmalar) müdahaleleriyle ortaya çıkarılan bir kimlik bilincine yaslanmıştı. Bu yeni kimlikle donanan asker-bürokrat aydınlar, "Batı gibi" olmanın yolunu "onlar" gibi ulus-devletlere ve güçlü ulusal burjuvaziye sahip olmakta, bu tek yönlü hatta girerek kalkınmakta aramışlardır. Giderek "Batı gibi" olunacağı, "muasır medeniyet seviyesi"ne erişileceği varsayımına dayanan bu doğrusal-evrimci görüşün akıl hocalığını da, özellikle İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra modernleşme (kalkınma) kuramları yaptı. Bilimsel tartışma platformunda çoktan iflas etmesine karşın bu kuramların siyasal ve ekonomik alandaki etkinlikleri, bu kalkınmacı ideolojiye dayanan IMF, Dünya Bankası gibi ekonomik ve temel birimleri ulus-devletler olan BM, Avrupa Topluluğu, NATO gibi siyasal ve askerî kuruluşlar eliyle sürdürülmekte. Gerçek ile ideoloji arasındaki bu çatışma bakalım ne kadar sürecek ve nasıl sonuçlanacak? Bölgemiz, bu çatışmanın deneme sahası olarak, bu sürecin acılarını çok yoğun yaşıyor. Bu çalışmanın sınırlarının uzanmadığı İkinci Dünya Savaşı sonrası dünyasında, milliyetçilik ve ulus-devlet fenomeninin epeyce farklı bir görünüm aldığı da yadsınamaz bir gerçek. Artık bu fenomenleri nesnel temelleri açısından sorgulamak ya da ele almak yeterli hatta (çoğu zaman) geçerli olmuyor. Zira Rupert Emerson (1968:91)'un dediği gibi, bu fenomenlerin ".. çağımıza özgü... temel niteliklerinden biri de, çeşitli halkların birbirin ardından birer ulus olarak varlıklarının bilincine çok canlı, ve çoğu zaman başka herşeyi gözden silen bir şekilde, varmış olmaları, ya da hiç değilse, bugüne kadar bir ulus olmadıkları halde şimdi bir ulus olma isteğini duymalarıdır.." Bu kitap bir tarih çalışması değildir. O nedenle, çalışma boyunca, sözü edilen milliyetçiliklerin tarihleri aranmamalıdır. Burada yapılmaya çalışılan, bütünü birarada değerlendirerek bir sentez-yoruma gitmeyi sağlayacak bir tarihsel sosyoloji denemesidir. Tarihsel sosyoloji, geçmişin deşildiği bir "arkeoloji" olmaktan öte, geçmişi bugünün toplumsal-kültürel yapısının sorunlarına bağlamayı amaçlayan bir köprüdür. Dolayısıyla sosyolojiyi anket-mülâkat ikilisinin daraltıcı ve senkronik anlaşılma biçiminden çıkararak, ona zaman boyutunu kazandıran yöntemsel bir zenginleştirmedir. Bu arada yöntem açısından belirtilmesi gereken bir diğer husus, çalışmada ele alınan milliyetçi hareketler içine, sadece "başarılı" (ulus-devletini kurmuş) olanları aldığımdır. Başka türlüsü daha geniş ve tarihsel bir irdelemeyi gerektirir. Bu çalışma 1988 Eylül'ünde, Hacettepe Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nde Bilim Uzmanlığı Tezi olarak savunulmuştur. O tarihten bir kitap olarak hazırlandığı bu tarihe kadar geçen süre içinde, birçok gelişme olmuş, konuyla ilgili çok sayıda yayın neşredilmiştir. Ancak çalışmaya fazlaca bir müdahale yapılması tercih edilmemiş; sadece çok önemli bulduğum bir iki yeni kaynak kullanılmış, ufak tefek düzeltmeler yapılmıştır. Suavi Aydın

Aralık 2018’de kaybettiğimiz, Değerli Hocamız, mümtaz şahsiyet, Prof. Dr. Bozkurt Güvenç Bey’i Saygı ile yad ediyoruz. Ruhu Şad, mekanı Cennet olsun. Merhum Prof. Dr. Bozkurt Güvenç sözbaşında, Eski-yeni, kısa-uzun, daha önce bir yerlerde okunup basılmış ya da dosya beklemekten yorgun düşmüş, künyesi-etiketi solmuş, kuşkusuz yıllanmış ama güncelliğini belki yitirmemiş, ciddi-mizahi "yazılardan seçmeler"le çıkıyorum, bu kez okuyucumun karşısına. "Denemeler" diyeceğim ya dilim varmıyor. "Denence" ya da "derleme", "devşirme"den daha mı uygun düşerdi? bilemiyorum. Gündoğan Yayınları’nın desteği ile raflarda bekleyen kara-tozlu klasörleri tarayarak seçtik yazıları; başlığına veya içeriğine göre sınıflamaya, parçalardan bir bütün kurgulamaya çalıştık. Kimileri yerine oturdu. Kimileri, ben burada ne arıyorum, ne yapıyorum? diye sorgulayıp duruyor —seçicilerini. Oltaya çıkan mozayıke uygun bir ad bulup koymakta karşılaştığımız güçlükler, geçmiş yılların sevilen bir şarkı güftesini anımsatıyor: Saç-larıma ak düştüüü, Sana, ad bula-madıım. "Seçmeler" diyecek olduk, seçintiye düşmekten, düşürmekten çekindik. "Çeşitleme" iyiydi de "neyin çeşitlemesi?" sorusuna yanıt veremedik. Sonunda, ''Kültür ..." de karar kıldık: Kültür ve Demokrasi ile Kültür ve Eğitim, Kitapçıkların adı böyle kondu ya salt başlıklar okuyucuyu yanıltmasın. Alt başlıkta, saygınlık simgesi ''Denemeler" değilse bile, derme-çatma deyimiyle serbestçe çağrışım yapan "Derlemeler" yer almalıydı —diye düşünüyorum hâlâ. Eren'i ikna edebilirsem, belki daha soylu — ya da onurlu— bir sunuş yaparız. Bakalım. Güzel güzel giderken, birden dişinize sert gelen, beğenimize ters düşen parçalarla, yeterince ayıklanmamış küçük taşlarla karşılaşırsanız şaşırmayın; kitabı elden bırakmayın. Hemen, sonraki parça ya da bölümlere geçin. Kitabı sakın rafa kaldırmayın. Hoş bazı sürprizler sizi oracıkta bekliyor olabilir...

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı adlı bu çalışma, Cumhuriyet’in kuruluşundan bugüne kadar edebiyat tarihimizin safhalarını, topluluklarını, türlerini, şair ve yazarların eserlerini irdeleyen derli toplu bir çalışma olarak hazırlanmıştır. Üniversitelerimizin edebiyat fakültelerindeki Türk Dili ve Edebiyatı, Çağdaş Türk Lehçeleri, Türk Halk Bilimi gibi bölümler ile Eğitim Fakültelerindeki Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği ile Türkçe ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği gibi bölümlerin müfredatları gözetilerek hazırlanan bu eser, öğrencilerimizin gerekli duyduğu bilgiler çerçevesinde oluşturulmuştur. Uzun süre varlığını sürdüren bir imparatorluğun devamında farklı bir yönetim şekli olan ulus-devlet olarak yoluna devam eden Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi ve sosyal alanda yaşamış olduğu reformların sanat ve edebiyat alanında da yenilikleri beraberinde taşıdığı göz ardı edilemez bir gerçektir. Klasik yahut Divan Edebiyatı geleneğinin devamında Tanzimat, Servet-i Fünûn, Fecr-i Âti ve Milli Edebiyat gibi dönemlerin birikimiyle harmanlanan ve yeni eserlerle beraber yeni sanatçıların da varlığıyla zenginleşen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı 1923’ten günümüze yaklaşık yüz yıllık bir zeminin üzerinde vücut bulur. Bu kitapta Garip, II. Yeni ve benzeri gibi şiir gruplarını, tarihi, popüler, modern, postmodern gibi roman türlerini, olay ve durum hikâyesi gibi hikâye biçimlerinin yanı sıra, tiyatro tarihimizin gelişimini, eleştiri türü ile hatıra mektup, deneme vb. nesir türlerinin anlatımını, temsilcilerini ve örneklerini gereksiz bilgilerden arındırılmış bir şekilde bulmanız mümkündür. Türkiye’nin farklı üniversitelerinde Yeni Türk Edebiyatı alanında dersler veren birçok saygın akademisyenin yazılarından oluşan bu özel çalışmanın okuyucularına faydalı olması dileğiyle…

Toplumsal değişmemizin yörüngesi, yeni bir yol ayrımına varmış görünüyor. Fakat sosyal bilimlerimizde anlamlı bir atılım yok. Sanırım, siyasal erkin hangi yola yöneleceği bekleniyor, daha önceleri de olduğu gibi. Biraz erkence davranmaya çalıştığım bu kez, bazı konular eylem içinde tartışılamadığı için. Bu denemeyle, herhangi bir kuram önermiyor, sadece, belli başlı kuramların bir değerlendirmesini yapmaya çalışıyorum. Şu genel soruyla: "Doğru bildiklerimizin geçerli olduğuna nasıl güvenebiliriz?" Düzensiz ve dengesiz bir değişme sürecinin doğurduğu sorunları yol açtığı karşıt ideolojiler şüphesiz ki bugünden yarına ortadan kaldırılamaz. Ama olup bitenlerden ve onlara ilişkin inaçlarımız arasında derinleşen vâdinin iki yakası bir bilinç köprüsüyle olsun birleştirilemez mi? Başka bir deyişle, toplumsal yaşam ve ilişkilerimizdeki yaygın kavram kargaşası bir ölçüde olsun giderilemez mi? İşte bu türden sorunların yanıtlarını arıyorum. Amaca varmak için "lojistik" diye bilinen bir yaklaşımı bu konuya uyarladım. Değişme olgusunu "ne-soruları" adını verdiğim aşağıdaki ana başlıklar altında toplayıp açıklamaya çalıştım: (1) Ne(ler) değişiyor? (2) Ne zaman-nerede, (3) Ne kadar, (4) Ne biçim ve (5) Neden, ne için değişiyor? İzlediğim yaklaşımın kaçınılmaz bir gereği olarak: Sosyolojiye Giriş derslerinin içeriğini oluşturan toplumsal sistem olgusundan, psikoloji ve felsefenin konusuna giren zaman-mekân sorunlarına, değişmenin matematiğine, nedensellik ilişkisinin mantığına ve açıklama kuramlarının felsefesine kadar uzanan çeşitli bilgi alanlarına başvurmam gerekti. Ancak sosyal bilim kaynaklarından seçtiğim örneklerle konunun birliğini ve okunabilirliğini korumaya, şekil ve tablolar yardımıyla karmaşık ilişkileri anlaşılabilir bir konuma getirmeye çalıştım. Bozkurt Güvenç

Rus ve Türk yetkililer tarafından farklı anlamlarda kullanılan Avrasya bölgesi ve özelde de Hazar enerji havzası, tarih boyunca, uluslararası politikada önemli bir rol oynamıştır. "Büyük Oyun" adıyla anılan Sritanya İmparatorluğu ile Çarlık Rusya sı arasındaki siyasi mücadeleye sahne olan bu bölge, 1991 yılında, Sovyetler Birliği'nin yıkılmasıyla birlikte, yeniden stratejik rekabetin oyun sahası haline gelmiştir. Büyük Oyun'da taraflar, doğrudan bölgeyi idari ve askeri kontrolleri altına alma mücadelesi yaşadılar. Günümüzde ise, ABD, Avrupa Birliği, Rusya, Çin, İran ve Türkiye arasında yaşanan stratejik rekabetin temel amacı şöyle özetlenebilir. Bölge pazarına kim hakim olacak, bölge yer altı kaynakları hangi güzergahtan dünya pazarlarına sunulacak ve güzergahları devletlerden hangileri kendi uluslararası petrol şirketleri tarafından kontrol edilecek.

Kısaca ekonomik, toplumsal veya siyasi sebeplerle bireyler ile toplulukların bir ülkeden başka bir ülkeye, bir yerleşim yerinden başka bir yerleşim yerine gitme işi, taşınma, hicret, muhaceret olarak tanımlayabileceğimiz göç olgusunun insanlık tarihi ile koşut olduğu herkes tarafından kabul gören bir gerçektir. İçinde bulunduğumuz yüzyılda bilim ve teknolojik gelişmeler, insanlık tarihinde hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde devam ederken göç olgusu, küresel bir sorun olma özelliğini sürdürmektedir. Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşların raporlarına göre günümüzde 250 milyonu aşkın göçmen bulunmakta ve bu sayı yer geçen yıl biraz daha artmaktadır. Buna göre yüz milyonlarca kadın, erkek, çocuk güvenlik ihtiyacı, fiziksel veya psikolojik etkilerden korunma, daha iyi sağlık, eğitim olanaklarına erişme, bir gruba ait olma, sosyal statü kazanma, insanlar tarafından kabul görme, takdir edilme ve saygı görme gibi gereksinimlerle doğdukları ülkelerden farklı yerlerde yaşamlarını sürdürmektedirler. Göç konusu, üç büyük kıtanın kesişim noktasında yer alan ülkemiz için de tarih boyunca etkili olan ve toplumsal, ekonomik, siyasi, tarihi, kültürel sonuçlar doğuran önemli bir olgudur. Bu nedenle ülkemiz tarih boyunca gerek iç gerekse dış göç açısından büyük çaplı göç hareketlerine sahne olmuştur. TÜİK verilerine göre en çok göç alan ve veren iller sıralamasında ilk sıralarda yer alan Van’ı odağa aldığımız Van’da Göç Hareketleri adlı çalışmamızda ülkemizin göç gerçeğine bir kez daha dikkat çekilmiştir. 100/2000 YÖK Doktora programı öğrencileri tarafından hazırlanan bu çalışmada Van’ın göç tarihi, (Osmanlı’dan başlayarak Cumhuriyet’e kadar) irdelenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın “Göç Kavramına Genel Bir Bakış” isimli giriş bölümünde göçün kavramsal çerçevesinin belirlenmesi amacıyla göç kavramı açıklanarak göç türleri ve göç teorileri ele alınmıştır. Çalışmanın ikinci bölümü “Göç, Kent ve Kentleşme”de genel anlamda, göç hareketlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkan, kentleşme oluşumları tarihsel perspektifte incelenmiş, kırsal kesimdeki feodal yaşam tarzı, köyleşen kent kavramı, şehir-kır arasında yaşanan sosyal kopuş gibi hususlar tartışılmıştır. Ermenilerin XIX. Yüzyılın sonlarına doğru başlatmış oldukları isyan faaliyetlerinde Van vilayetinin yeri ve buradaki Ermeni göçlerinin irdelendiği “Devlet-i Aliyye’nin Son Dönemlerinde Van Vilayetinde Ermeniler Ve Tehcir Sorunu” başlıklı bölümde özellikle tehcir meselesi ve bununla ilgili uygulamalara değinilmiştir. Kaynak olarak başta Başbakanlık Osmanlı Arşivi olmak üzere, ana kaynaklar, dönemin gazeteleri, tetkik eserler ve makalelerden faydalanılmıştır. “Birinci Dünya Savaşı Sırasında Van’dan Göç Eden Müslüman Mülteciler ve Yapılan Yardımlar” isimli sonraki çalışmada öncelikle Müslümanların göç etmesine zemin hazırlayan Ermeni-Rus işbirliği, özellikle Rus işgaliyle başlayan Müslüman halkın göç şartları, göç esnasında ve sonrasında devletin bu konuda nasıl bir yol izlediği incelenmiştir. “Siirtlilerin Van’a Göçü (Anılar ve Katkılar)” başlıklı çalışmada ise Van’a Siirt’ten yapılan göçlerin, neden yapıldığına, ne şartlarda yapıldığına, göç esnasında ne gibi sıkıntılarla karşılaştıklarına, göç ettikten sonra göçmenlerin Van’da yaşadıkları sıkıntılara, uyum süreçlerine ve Van’a yapılan katkılara değinilmiştir. “Van’da Kırgız Göçü Ulupamir Köyü” isimli son bölümde ise 1950’de Kırgızistan’dan Afganistan’ın Pamir bölgesine, Afganistan’da başlayan iç savaş nedeniyle de oradan (1983) Van’ın Erciş ilçesinin Altındere harasına yerleşen Kırgızlar’ın göç serüveni ele alınmıştır. Ortaya konan çalışmalarda, dağınık bir şekilde bulunan bilgilerin derlenip toparlanarak bir bütün haline getirilmesine dönük azami çaba sarf edilmiştir. Konular neden-sonuç ilişkisi içerisinde, yer ve zaman esasları göz önünde bulundurularak ele alınmış olup elde edilen bulgu ve belgelerle desteklenmiştir. Ayrıca tarih çalışmalarının temel prensipleri olan tarama, tasnif, tahlil, tenkit, terkip aşamalarına da olabildiğince riayet edilmiştir. Bu yapılırken de göç tanıklarının ya da ikinci nesil göçmenlerin hafızalarında canlı kalan göç anıları sözlü tarih yöntemiyle ortaya konulmuştur. Çalışmanın bilimsel yönünü kuvvetlendirmek için de elde edilen bulguların mümkün olduğu kadarıyla ‘resmi verilerin süzgecinden geçirmesi ilkesine’ bağlı kalınmıştır. Bunun için Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), TBMM Zabıt Cerideleri gibi resmi kaynaklardan da istifade edilmiştir. Bunun yanında bütün çalışmalar konunun uzmanı olan hakemlerin değerlendirilmesinden geçilmiştir. Bu bağlamda Prof. Dr. Zeki Taştan, Prof. Dr. Metin Ayışığı, Doç. Dr. Cavid Qasımov, Doç. Dr. Abdülaziz Kardaş, Doç. Dr. Ömer Obuz ve Dr. Öğrt. Üyesi Ercüment Topuz’a teşekkür ederiz. Bu çalışmanın alanına katkı sunmasını dileriz.

Dil hakkındaki araştırmaların tümünü içine alan en kuşatıcı işaretler biliminesemiotik diyoruz. Dil sözcüğünü burada dar manada yalnız günlük-dil olarak değil, bütün bilimsel ve teknik dilleri ve genel olarak her türlü tabii veya yapma sembol sistemlerini kapsamını içine alacak şekilde, en geniş manada kullanıyoruz. Genel olarak dili, dilsel olmayan nesnelerden söz etmek için kullanırız. Örneğin 'Ahmet Ankara'ya gidecek' gibi bir önerme 'Ahmet' adlı bir insan ile Ankara şehri hakkındadır. Ancak dili bazı hallerde dilsel olmayan nesnelerden değil de, bir takım dilsel deyimlerden söz etmek için de kullanırız. Örneğin bir dil bilgininin, araştırmalarının sonuçlarını dilsel deyimler hakkında olan önermelerle ifade edeceği meydandadır. İşte, dilsel deyimlerden söz etmeye yarayan bir dile "üst dir (metalanguage), bir üst dil yardımıyla sözü edilen dile ise "nesne dili" (object language) denir. Buna göre semiotiğin konusu olan diller, nesne dilleri olup semiotiğin kendisi hep üst dil seviyesinde kalır. Verilen bir nesne dilinin yalnız sentaksını ifade etmeye yarayan bir üst dile "sentaktik üst dil" semantiğini ifade etmeye yarayan bir üst dile semantik üst dil pragmatiğini ifade etmeye yarayan bir üst dile de "pragmatik üst dil" denir. Nesne dili ve üst dil ayrımına paralel olarak dilsel deyimlerin kullanılması (use) ile anılması (mention) arasındaki ayrım vardır. Dil dışı nesnelerden (nesnel-dilde) söz ettiğimizde, bu nesneleri dile getiren deyimleri kullanırız', buna karşılık bir dil bilgini veya filozof olarak, sıradan adamın veya bilim adamının kullandığı nesnel dil deyimlerini incelediğimiz zaman bu deyimleri kullanmaz, sadece anarız. Örneğin, 'bu masa beyazdır' önermesini evetlediğimizde ('masa' sözcüğü dil dışı bir nesne olan bir masa hakkında söz etmeğe yaradığından) 'masa' sözcüğünü kullanıyoruz. Öte yandan, "'Masa' dört harfli' dir" önemesini evetlediğimiz zaman ('masa' sözcüğü bu bağlamda bir masa hakkında değil de, dilsel bir deyim olan 'masa' sözcüğü hakkında bir bilgi vermeye yaradığından) 'masa' sözcüğünü anıyoruz.

Bu kitap sosyal psikolojide sansasyonel nitelikli bazı deneyleri, güncel konularda bazı makaleleri içermektedir. Kesinlikle bir ders kitabı değildir. Bu haliyle, psikolojiye ve insan davranışına ilgi duyan herkes için aydınlatıcı olduğundan kuşku yoktur. Ayrıca psikoloji ve eğitim bilimleri bölümleri öğrencileri için yardımcı kaynak olarak da kullanılabilir. Ülkemizde psikoloji ile ilgili kaynaklar çok kıttır. Orta ve yüksek öğretimde ders kitabı bulmada bile çok zorlandığımız dikkate alınırsa alanda ciddi her türlü yayına olan gereksinim açıktır. Son yıllarda Batı ülkelerine oldukça çok sayıda yüksek lisans ve doktora öğrenci gönderip, giderlerini karşılamakta zorlandığımızı bilmeyen yoktur. Bazı alanlarda öğrenci gönderdiğimiz ülkelerin bizden tek farkı yayın zenginliğidir. Eğer yeterli yayınımız olsaydı bu alanlarda dışarıya öğrenci gönderme gereği de olmazdı. Bu nedenle ülkemizde her alanda yayın yapma ister telif, ister çeviri olsun desteklenmek zorundadır. Aksi halde, diğer alanlarda olduğu gibi yayın alanında da dışa bağımlı olmaktan ve kıt kaynak sorunundan kurtulabilmemiz mümkün olmayacaktır. Bu kitap, denizde bir damla misali bile olsa yayın birikimimize bir katkı olabilirse işlevini gerçekleştirmiş olacaktır. Ali DÖNMEZ İÇİNDEKİLER Hitler İsteseydi Tanımadığınız Birini Elektrikli Sandalyesine Oturtur ve Düğmeye Basar mıydınız? - Philip Meyer Tutuk Evi Philip - Zimbargo - Caring Haney - W. Cuntis Banks Kentlerde Yaşama Deneyimi - Stanley Milgram Televizyon ve Saldırganlık - Prof. Dr. Ali Dönmez Erik Erikson: İnsanda Gelişimin Sekiz Evresi - David Elkind Cinsiyet Rolleri - Jonathan J. Freedman - David O. Sears - J. Merril Carlsmith İzlenim Ayarlamacılığı (Self - Monitoring) - Mark Snyder Denetim Odağı (Locus Of Control) - Prof. Dr. Ali Dönmez Denetim Odağı: Temel Araştırma Alanları - Prof. Dr. Ali Dönmez Denetim Odağı İle İlgili İnançlarda Değişiklikler - Prof. Dr. Ali Dönmez Biliçsel Sosyal Şemalar - Prof. Dr. Ali Dönmez Sosyal Bilinç (Socıal Cognition) - Devid O. Sears - Jonathan L. Freedman - Letitia Anne Peplau

Bu kitapta Kıbrıs konusu, eski yıllardan bugüne kadar getirilmiş ve yarına ışık tutacak değerlendirmelere yer verilmiştir. Bugün Kıbrıs'ta KKTC'nin varlığı, bölge uzmanı Dr. Andrew Mango'nun da yazdığı gibi; "İngiltere'nin İmparatorluk topraklarından geri çekilmesinden sonra, Kıbrıs'taki Türk tarihinin ve varlığımnın korunması için ortaya çıkmıştır. Adada Rumların (ve Yunanistan'ın) ne kadar hakları varsa, Kıbrıs Türklerinin (ve Türkiye'nin) de o kadar hakkı vardır. Rum Devleti ne kadar meşru ise KKTC'de o kadar meşrudur."

Ülkemizin üniversiteleri, gelişmiş ülkelerdeki kadar kurumsallaşabilmiş değildir. Bunun tarihi nedenlerin yanı sıra birçok toplumsal ve kültürel sebep rol oynamıştır. Devlet Osmanlı döneminde medreseleri, Cumhuriyet döneminde de üniversiteleri bir ideoloji üretme kurumu, bir iktidar üretme aracı olarak görmüştür. Bunda güçlü bir sivil toplumun yokluğu, farklı siyasi, tarihi ve ekonomik sebepler, sorgulayıcı bir eğitim modelinden yoksunluk ve daha birçok etken rol oynamıştır. Üniversiteler her şeye rağmen kendilerince gelenekler üretebilir. Bu gelenekler uzun dönemde kurumsal kültürün temelini oluşturacaktır. Biz de genel kamu hukukuna akademik emeğiyle katkıda bulunan bilim insanlarımızın hem hatırlanmaları hem de bu alanda öğretinin izlediği gelişim süreçlerine bütüncül bir bakış açısı kazandırmayı hedefledik. 1982’ye kadar sadece İstanbul ve Ankara Hukuk fakülteleri mevcut olsalar da aradan geçen yaklaşık 40 yıllık süreçte sayı oldukça artmış durumdadır. Dolayısıyla genel kamu hukuku anabilim dalı kürsüleri de artmış, sonuçta ders içeriğinde hangi konuların yer alması gerektiği hususu daha da önemli hale gelmiştir.