Aile işletmelerinde aile etkisi ve örgütsel ustalık kavramlarının işletme performansı üzerindeki etkilerinin incelenmesi
Ülke ekonomileri içerisinde oldukça büyük bir paya sahip olan aile işletmeleri, 1990’lı yıllardan bu yana yerli ve yabancı literatürde sıklıkla ele alınan önemli bir kavramdır. Aile işletmeleri, aile ve işletme olmak üzere iki ayrı sistemi bünyesinde barındırıyor olması itibariyle karmaşık yapılar olup, işletme performansını etkileyen çok farklı dinamikleri bünyesinde barındırmaktadır. Bu çalışmada, aile sitemine bağlı dinamiklerin “aile etkisi” adı altında işletme performansı üzerindeki etkileri ele alınmıştır. Çalışmayı literatürdeki pek çok çalışmadan faklı kılan unsur, aile etkisinin işletme performansı üzerindeki etkilerinin son dönmede stratejik yönetim çalışmalarında adından sıklıkla bahsedilmeye başlanan “örgütsel ustalık” aracı değişkeni ekseninde incelenmiş olmasıdır. Türkiye genelinde 349 aile işletmesi üzerinde yapılan araştırma sonucunda, güç, deneyim ve kültür ölçeği (A-GDK) yardımıyla tespit edilen aile etkisinin işletme performansı üzerindeki etkileri, örgütsel ustalık aracı değişkeni ekseninde incelenmiştir. Yapısal eşitlik modelinin kullanıldığı analiz sonucunda aile etkisi, örgütsel ustalık ve işletme performansı kavramları arasında güçlü bir ilişki bulunduğu ve örgütsel ustalığın aile etkisi ve işletme performansı arasındaki ilişkide tam aracı role sahip olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Aile işletmeleri, aile etkisi, örgütsel ustalık, araştırma, yararlanma, işletme performansı, A-GDK ölçeği.