Search

''Kutadgu Bilig EshtE'' njE prej veprave mE tE rEndEsishme tE letErsisE turke tE shekullit tE XI-tE. Ajo EshtE njE prej veprave mE tE vjetra, e cila i pErket letErsisE turke tE periudhEs islame dhe EshtE shkruar nE periudhEn e karahanllEllarEve nga Jusuf Has Haxhibi. Turqit nE kohEn e karahanllEllarEve e patEn pranuar Islamin si fe zyrtare tE shtetit tE tyre. Data e shkrimit tE ''Kutadgu Biligut'' EshtE afErsisht njE shekull mE vonE pasi turqit e kishin pranuar Islamin.'' Kutadgu Biligu'' EshtE shkruar nE vitin 1069 nga Jusuf Has Haxhibi, i cili e ka shkruar kEtE vepEr pEr tetEmbEdhjetE muaj. Jusuf Has Haxhibi ia paraqiti kEtE vepEr Ebu Ali Hasan bin Sulejman Arsllanit, i cili mbartte titullin i Madhi KarahanllE i Lindjes TabgaC Ullug Bugra Kara Hani. ''Kutadgu Biligu'' konsiderohet si sijasetnameja e parE e letErsisE turke. Vepra EshtE shkruar nE formEn mesnevi dhe me rregullin aruz. VeprEs, e cila pErbEhet nga 6645 bejte, mE vonE i janE shtuar parathEnie nE formE poezie dhe prozE. Ajo ka 85 pjesE. NE kEtE vepEr didaktike ka kEshilla, sugjerime e rekomandime dhe simbolet zEnE vend tE gjerE nE vepEr. Mesazhet qE pErcjell kjo vepEr, jepen me anE tE personazheve simbolike.'' Kutadgu Bilig'' fillon me lavdErime ndaj Allahut, Profetit, katEr kalifEve dhe udhEheqEsit tE asaj kohe. ME poshtE vijojnE dialogEt e personazheve simbolike, tE cilEt shtjellojnE tema si: rEndEsia e dijes dhe mendjes, mangEsitE e gjuhEs, mirEsia dhe dobitE e saj, etj. Personazhet simbolike nE vepEr dhe kuptimet e tyre janE Kyn TogdE Ai EshtE njE mbret dhe simbolizon drejtEsinE. Aj TolldE Ai EshtE vezir / ministEr dhe simbolizon lumturinE.

Yusuf Has Hâcib, eserinde kitabın adını ve anlamını şu beyitlerle açıklamıştır: · Kitabın adını Kutadgu Bilig koydum; Okuyana kutlu olsun ve ona yol göstersin. (beyit 350) · Ben sözümü söyledim ve kitabı yazdım; Bu kitap uzanıp, her iki dünyayı tutan bir eldir. (beyit 351) · İnsan her iki dünyayı devletle elinde tutarsa; Mes’ud olur, bu sözüm doğrudur. (beyit 352) R. Rahmeti Arat, Kutadgu Bilig’in “kutlu olma bilgisi” anlamına geldiğini söylemiştir. S. Maksudi Arsal’a göre; Kutadgu Bilig’deki “kut”, “siyasî hakimiyet” kavramını ifade etmektedir ve talih, saadet ve bahtiyarlık ikinci planda kalan ve ancak sonraları ortaya çıkan talî anlamlardır. G. Doerfer, “kut” tabirini, “insanın bir nevî otonom ruhî kudretidir ki, bilhassa hükümdar için Gök ve Yer tarafından desteklenmeye muhtaçtır.” Şeklinde açıklamaktadır.

Kutadgu Bilig ist eines der bedeutendsten Werke der tUrkischen Literatur aus dem 11. Jahrhundert. Es gehOrt zu den Altesten tUrkischen literarischen Werken aus der islamischen Epoche. Verfasst wurde es von Yusuf Has HAcib wAhrend der Herrschaftsperiode der Karachaniden-Dynastie. In der Zeit der Karachaniden nahmen die TUrkInnen den Islam als offizielle Staatsreligion an. Die Zeit der Niederschrift des Kutadgu Bilig geht auf etwa ein Jahrhundert nach der Konvertierung zum Islam zurUck. Kutadgu Bilig wurde im Jahre 1069 niedergeschrieben. In acht Monaten stellte Yusuf Has HAcib sein Werk fertig. Yusuf Has HAcib widmete dieses Werk dem Ostlichen Karachaniden-Herrscher Ebu Ali Hasan bin SUleyman Arslan, der auch mit dem Namen TabgaC Ulu Bu ra Kara Han bekannt war. "

This book is available on 12 different language in over 100 countries and around 40 thousands networks. Visit publishers website at turkdunyasivakfi.org.tr to See what language and countries you could get this book.

Kutadgu Bilig, her iki Dünya’da da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu göstermek amacıyla kaleme alınmıştır. Yusuf Has Hâcib’e göre, ahireti kazanmak için bu Dünya’dan el etek çekerek sadece ibadetle zaman geçirmek yanlıştır. Yusuf Has Hâcib bu eserinde bilimin değerini de tartışır. Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Eğer dikkat edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür.

Hikmet Yurdu düşünce yorum sosyal bilimler araştırma dergisi 2. cildinin 1. sayısı

Gerek kamu gerekse özel sektörde liyakat ilkesi bir vazgeçilmezdir. En güçlü devletlerin yönetiminden en basit bir işin yürütümüne değin, işi yürütecek olanların gerekli liyakâta sahip olmaları şarttır. Aksi takdirde ödenecek bedel kaçınılmazdır. Bu bedel, dün için cihanşümul bir Osmanlı Devleti dahi olabildiyse, bugün için en az aynı nispette bir kayba neden olabilecektir. Dolayısıyla liyakat sahibinin hiçbir "aykırı” vasfı yahut kimliği ve tevdii edecek olanın tercihleri, liyakatli olana "emanet”in verilmesine mâni olmamalıdır. Dünden bugüne, siyasetname türü eserlerin buluştuğu ortak payda budur. Ayrım gözetmeksizin her iş, ehil olana teslim edilmelidir. Türk-İslâm tarihi öğretimizin bir parçası olarak siyasetnameler, liyakatli olabilmeyi adil olmaya, adil olabilmeyi ise iman sahibi olabilmeye bağlanmıştır. Bu çalışma ile kadim yazın tarihindeki siyasetname evreninden 25 adedi ile liyakat kavramının mahiyeti ortaya konmaya çalışılmıştır. Sonrasında öz değerler üzerinden ortaya konan liyakat kavramının varlığı, seçilen 10 kariyer mesleğe giriş sürecinde incelenmiş ve "liyakat açmazı” kavramı ortaya konmuştur. Son kısımda ise yazarların değerlendirmelerine yer verilmiştir.

Tarihsel bir perspektiften insanlığın gelişim sürecine bakıldığında her toplumsal yapının temel bazı problemleri olduğu görülür. Bu problemler içinde o toplumun geçmişten geleceğe varlığını nasıl devam ettireceği temel ve hayati bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. Her toplumsal yapı ilk olarak “Nasıl bir insan istiyoruz?” sorusuna cevap arar. Bu cevap, o toplumun geleceğinin ve gelişim çizgisinin ulaşacağı sınır noktalarının ufuk çizgilerini belirler. İşte eğitim felsefesi bir toplumun geleceğinin ulaşacağı sınır noktasına ilişkin spekülasyonda bulunan ve bu sınır noktasının doğasını tartışarak geleceğe ilişkin net bir vizyon kurgulanmasına yol gösteren en temel entelektüel faaliyetin adıdır. Felsefi bir eylem olarak eğitim felsefesi, eğitime ilişkin alınan tüm kararların merkezinde yer alır. Öyle ki eğitim felsefesi eğitim bakanlığında yüksek politikaların belirlenmesinde soyut bir yapı olarak yol gösterirken küçük bir köy okulunun sınıfında eğitim programı, öğretim metodolojisi ve öğretmen ile ete kemiğe bürünür. Bir öğretmenin okulda geçirdiği tüm zamanının ve okul dışında eğitime ilişkin her eyleminde eğitim felsefesi tüm haşmeti ile öğretmenin hemen yanı başındadır. Fakat çoğu zaman gündelik hayatın hızı, telaşesi ve koşuşturma ile geçen yoğun bir mesai gününde öğretmenler ve okul yöneticilerinin felsefi düşünceye ayıracakları pek bir zaman yoktur. Bununla beraber öğretmenler odasında öğrenciler ile ilgili her konuşma, müdür odasında alınan her karar, zümre toplantılarında ileri sürülen her bir fikir eğitim felsefesinin canlı bir şekilde okulda yaşadığını gösterir. Bu kitabın temel gayesi de işte tam da bu! Bu kitap, okul koridorlarında canlı bir şekilde yaşamını sürdüren eğitim felsefesinin ne olduğu, nasıl bir yapıdan oluştuğu, temel problemlerine verilen cevapların farklılaşarak hangi ekollerin oluştuğu sorusuna bir cevap bulma gayesini taşıyor. Eğitim felsefesinin en köklü düşünce okullarından modern adını verdiğimiz düşünce okullarına kadar pek çok farklı gelenekle tanışırken neden bu ekollerin ortaya çıktığına ilişkin okuyucuda bir perspektifin gelişmesine katkı sunuyor. Eğitime ilişkin düşünen herkesin yaralanabileceği bir şekilde tasarlanan bu çalışmanın esas kitlesini ise doğal olarak öğretmenler ve eğitim fakültesi öğrencileri oluşturuyor. Felsefe ile ilgili metinler genelde zor olarak nitelendirilir. Bu belki de ele alınan konuların oldukça karmaşık doğasından kaynaklanmaktadır. Bu eserde konular tartışılırken olabildiğince yalın bir anlatım tercih edilmiş ve verilen örneklerle konular oldukça berrak bir şekilde işlenmiştir. Eser, bu yönü ile eğitim fakülteleri programında yer alan eğitim felsefesi dersleri için temel bir metin olarak kullanılabileceği gibi aynı zamanda bu alana ilgi duyan herkes için temel bir başlangıç metni olarak da okunabilir.

Bu kitap çok kıymetli bir kitaptır. Çin hakimlerinin hikmetleriyle bezenmiş ve Maçin alimlerinin şiirleriyle süslenmiştir. Bu kitabı okuyup başkalarına da aktaranlar aslında bu kitaptan çok daha yüce kıymetlidir. Doğu coğrafyası ve bütün Türkistan ülkelerinde, Buğra Han dilinde Türkçe olarak bu kitaptan daha iyi bir kitabın bugüne kadar hiç kimse tarafından yazılmadığı konusunda Çin hakimleriyle Maçin alimleri hem fikir olmuşlardır. Bu kitap hangi padişaha ulaşıp hangi ülkeye gitmişse, eşsiz içeriği ve sonsuz güzelliğinden ötürü, o memleketin hakim ve alimlerince makbul görülerek, her biri ona türlü türlü da verip lakap takmıştır. Niketim Çinliler ona Edebü'l Müluk, Maçin ülkesinin bilgeleri Ayinü'l-Memleke, Maşrikliler yani Doğulular Zinetü'l-Ümera, İranlılar Şahname-i Türkı adını vermiş, bazıları ise Pendname-i Müluk derken, Turanlılar bu kitaba Kutadgu Bilig demişlerdir.

Yusuf Has Hâcib, eserinde kitabın adını ve anlamını şu beyitlerle açıklamıştır: · Kitabın adını Kutadgu Bilig koydum; Okuyana kutlu olsun ve ona yol göstersin. (beyit 350) · Ben sözümü söyledim ve kitabı yazdım; Bu kitap uzanıp, her iki dünyayı tutan bir eldir. (beyit 351) · İnsan her iki dünyayı devletle elinde tutarsa; Mes’ud olur, bu sözüm doğrudur. (beyit 352) R. Rahmeti Arat, Kutadgu Bilig’in “kutlu olma bilgisi” anlamına geldiğini söylemiştir. S. Maksudi Arsal’a göre; Kutadgu Bilig’deki “kut”, “siyasî hakimiyet” kavramını ifade etmektedir ve talih, saadet ve bahtiyarlık ikinci planda kalan ve ancak sonraları ortaya çıkan talî anlamlardır. G. Doerfer, “kut” tabirini, “insanın bir nevî otonom ruhî kudretidir ki, bilhassa hükümdar için Gök ve Yer tarafından desteklenmeye muhtaçtır.” Şeklinde açıklamaktadır.