MSC ZOE: mogelijke effecten van de verloren containers op zeehonden
Begin januari 2019 heeft het containerschip MSC ZOE door een storm meer dan 300 containers verloren ten noorden van de Waddeneilanden. De verloren containers waren beladen met een variatie aan goederen, waaronder ook plastic onderdelen en plastic pellets (basismateriaal voor de plasticindustrie). Om een eerste indruk te krijgen van mogelijk overlast die zeehonden kunnen hebben ondervonden van de verloren lading, is de doodsoorzaak en het verteringsstelsel van vijftien dood aangespoelde zeehonden onderzocht. Ook is er gekeken naar de geregistreerde strandingen van dode dieren in Noord-Nederland, door Ecomare, EHBZ en RTZ. Het aantal gemelde strandingen van dode gewone en grijze zeehonden is toegenomen in 2019, het jaar na het incident met de MSC ZOE. De strandingsgegevens worden niet nationaal beheerd waardoor er fouten, zoals duplicaten en inconsequente leeftijdscategorieën zijn toegewezen. Daarnaast is in deze strandingsgegevens geen correctie voor de groei van de zeehondenpopulatie toegepast. Twee van de vijftien zeehonden zijn waarschijnlijk omgekomen doordat deze in aanraking gekomen zijn met een voorwerp in het water. Of het een voorwerp betreft dat afkomstig is geweest van de MSC ZOE, was niet te achterhalen. Daarnaast kan, door het ontbreken van een monitoringsprogramma, niet achterhaald worden of de sterfte van zeehonden verhoogd is ten opzichte van voor het incident. In het verteringsstelsel van de zeehonden zijn geen plastics aangetroffen die direct of via hun dieet zijn binnengekomen. Van de vissoorten, waarvan resten gevonden zijn in de magen en darmen, is in literatuur te vinden dat daar plastics kunnen worden aangetroffen. Op basis van deze gegevens is geen indicatie gevonden dat zeehonden overlast hebben ondervonden van de verloren lading van de MSC ZOE. Daarbij moeten drie kanttekeningen gemaakt worden: 1) Vijftien zeehonden is een te laag aantal om harde conclusies aan te verbinden. 2) Een nationaal gecontroleerd en gemanaged registratiesysteem voor dode zeehonden ontbreekt, en het is voor deze maar ook voor volgende projecten raadzaam om hierin te investeren. 3) Door het ontbreken van een monitoringsprogramma voor het achterhalen van de doodsoorzaak van overleden zeehonden en het bekijken van de hoeveelheid plastics, is niet te zeggen of de bevindingen afwijken van normaal.