Türklük Bilimine Genç Bakışlar III

Türklük Bilimine Genç Bakışlar adlı çalışmanın üçüncü cildi ile karşınızdayız. Bu çalışmanın da temelini, ilk iki ciltte olduğu gibi, lisansüstü derslerde öğrencilerin yaptıkları araştırmalar teşkil etmektedir ve yine ilk iki ciltte olduğu gibi bu ciltte de ilmî teşebbüsün nihai hedeflerinden biri olan yayım aşamasına ulaşma şiarı esas alınarak Erciyes Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Yüksek Lisans Programının dil şubesinde, Türk Dili ve Edebiyatı Doktora Programında, Avrasya Araştırmaları Yüksek Lisans Programında ve Asya Çalışmaları Doktora Programında eğitim gören öğrencilerin yaptıkları çalışmalar tekâmül ettirilerek çalışmanın temeli oluşturulmuştur. Bu metinler, yine birtakım diğer üniversitelerin lisansüstü programlarında eğitim gören bazı öğrencilerin çalışmaları ile takviye edilmiştir.

Türkiye’de gündem başta olmak üzere, bazı şeyler çok hızlı değişirken maalesef akademi ve bilhassa akademinin sosyal bilimler kısmının bazı kesimleri, olması gerekenin aksine oldukça statiktir. Bu sebeple bazı hocalarımız hem kendi öğrencilerinin hem de umumi olarak bütün öğrencilerin yayın hayatına mümkün olduğunca geç başlamaları gerektiği eğilimini hâlâ taşımaktadırlar. Dolayısıyla birçoklarının aklına ilk gelebilecek “lisansüstü öğrencilerle neden böyle bir işe girişildiği” sorusu da hâlâ geçerliliğini korumaktadır. Soru gibi ilk iki ciltte bu soruya verilen cevaplar da geçerliliğini aynen korumaktadır. O yüzden ilk iki ciltte bu soruya verilen cevapların iktibas edilerek buraya aynen aktarılmasında bir beis görmüyorum: “Bu sorunun birkaç cevabı vardır. Her şeyden önce, genç akademisyenlerin meslekî hayatlarının başlarında karşılaştıkları en büyük sorunlardan birinin ilmî metin oluşturma olduğu konusunda bir uzlaşma olduğu fikrindeyim. Nitekim çalışmaların hakemlik sürecinde, hakemlerin böyle bir çalışmanın öğrencilerin akademik gelişmelerine sağlayacağı faydalar konusundaki müspet tenkitleri, bu fikrimi pekiştirmiştir. İkinci olarak yayım aşamasına ulaşmamış bir akademik çalışma, araştırma esnasında tekâmül eden fikir ve bulgular umum akademik camia ile paylaşılmadığı takdirde hem emek hem de fikir israfı olma tehlikesi ile karşı karşıyadır ki bu hem çalışmayı yapanın kendisi için hem de mensubu bulunduğu cemiyet için tahammül edilmemesi gereken bir durumdur. Böyle bir çalışmaya girişilmesinin üçüncü sebebi ise 2015 yılında Budapeşte’de gerçekleştirilen “Role of Religion in Turkic Culture” adlı sempozyum sırasında, günümüz Macar Türkolojisi’nin en önde gelen isimlerinden biri olan Prof. Dr. András RONÁ-TAS ile aramızda cereyan eden bir sohbet esnasında sarf ettiği sözler olmuştur. Hoca, kendisinden Uluslararası Beşerî Bilimler ve Eğitim Dergisi (IJHE) için makale desteği istediğimizde, karşılık olarak “Ben öğrencilerimden her zaman üç şey isterim: yayın, yayın ve yayın” cevabını vermişti. Prof. Dr. Roná-Tas’ın bu cevabı, Türklük bilimi camiasının en köklü geleneklerinden birine sahip olan Macaristan’da, genç akademisyenlerin yetişmesinde yayına verilen ehemmiyetin yerini kavramama sebep oldu. Prof. Dr. Roná-Tas’ın bu yaklaşımının altında yatan amilleri anlamak zor değil. Zira lisansüstü eğitim aldığı yıllardan itibaren akademik metin oluşturma alışkanlığı edinmiş genç akademisyenler için, yukarıda sayılan ilk iki sebep de kendiliğinden ortadan kalkacaktır”.

İlmî metinlerin tekâmülünde çok önemli bir aşamayı, elbette metinlerin kendi alanlarında uzman kişilerin hakemliğinden geçmesi teşkil etmektedir. Bu aşama ortaya çıkacak yayının kalitesinde en belirleyici unsurlardan biridir. Bu sebeple bu çalışmanın ortaya çıkarılması esnasında bu aşamaya ilk ciltte olduğu gibi bu ciltte de bilhassa önem verilmiştir. Bu meyanda, Erciyes Üniversitesinden Prof. Dr. Mümtaz SARIÇİÇEK, Doç. Dr. Aslı SAĞIROĞLU ASLAN, Doç. Dr. Nabi AZEROĞLU, Dr. Öğr. Üyesi Arif YILDIRIM ve Dr. Öğr. Üyesi Elif ŞİMŞEK; Karabük Üniversitesinden Prof. Dr. Ali ASKER, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesinden Doç. Dr. Recep TEK ve Doç. Dr. Şamil YEŞİLYURT; Kayseri Üniversitesinden Doç. Dr. Fatih BALCI; Millî Savunma Üniversitesinden Dr. Utku IŞIK; Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Recep YÜRÜMEZ, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi İrfan ARIK, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Faruk GÜN ve Kırgızistan – Türkiye Manas Üniversitesinden Dr. Öğr. Üyesi Serdar DAĞISTAN ve Dr. Adil AKTAŞ Hocalarımıza hakemlik esnasında göstermiş oldukları yol gösterici, titiz ve sabırlı davranışlarından dolayı teşekkürü bir borç biliriz. Prof. Dr. Roná-Tas, yukarıda zikredilen sempozyumun açılış konuşmasında, ayrıca sempozyuma katılan hocalara hitaben şöyle bir konuşma yapmıştı: “Gençlere karşı merhametsiz olmayınız, ancak katı ve yol gösterici olunuz.” Bu çalışmada da az önce isimleri sayılan hakem hocalarımız tam da Prof. Dr. Roná-Tas’ın ifade ettiği şekilde davranmışlardır. Nitekim bu süreç sonucunda, yazıların bazıları tekâmül ettirilirken bazıları elenmiş, bazıları ise hakemlerimizin önerdikleri ekleme ve düzeltmeler yazarları tarafından yapılamadığı için bu çalışmaya dâhil edilememiştir.

Gençlerimizin azimli çalışmaları neticesinde, klasik Türkoloji konularının yanında, lehçeler, ağızlar, kavram dil bilimi, temas dil bilimi, halk bilimi, Yeni Türk Edebiyatı, Altayistik, iletişim ve strateji gibi sosyal ve sosyopolitik hayat ile Türklüğü ilişkilendiren konuları bir arada barındıran bir eser ortaya çıkmıştır. Gençlerin ilgi gösterdikleri konuların çeşitliliği, Türklük biliminin geleceği açısından bir umut vaadi olarak kabul edilebilir. Biz büyüklere düşen görev, henüz çıktıkları yolun başında olan gençlere yol göstermek ve meraklarının üzerine gitme konusunda onları cesaretlendirmektir.

Sözlerimi bitirirken bilhassa kitabın tashihi ve hakem bulma aşamalarında çok büyük katkısı olan çalışma arkadaşım ve bölümdaşım Dr. Öğr. Üyesi Fatih ÇELİK’e teşekkürü bir borç bilirim. Onun çok değerli çalışmaları olmasa bu kitabın ortaya çıkması mümkün olmazdı. Gayret bizden tevfik Allahtan…

Doç. Dr. Gökçe Yükselen PELER

Kayseri / Kasım 2024