Demokratikleşme: küreselleşme bağlamında Türkiye’de sivil toplum ve bir STÖ örneği: BİLSAM

 İktisadi, sosyal ya da siyasal açılardan bir bunalım yaşayan

toplumlar, kendilerini esenliğe taşıyacak bir lidere, bir ideolojiye,

siyasal bir partiye tutundukları şekilde bazı kavramlara da

tutunabilir ve bu kavramlara olağanüstü anlamlar yükleyerek,

her türlü sorunu bunların varlığıyla veya yokluğuyla açıklamaya

çalışırlar. Türkiye sözkonusu olduğunda, sivil toplumun böyle

bir kavram olduğu görülmektedir. Kavram, bir askeri darbe

ve bunun oluşturduğu olağanüstü koşullar altında siyasal açıdan

hapsolduğu dar alanın dışına çıkmaya, yönetsel politikaların

oluşturulduğu karar mekanizmalarına yeni katılım kanalları

yaratmaya çalışan 80’li yılların başındaki Türkiye’nin gündeminde

önemli bir yer edinmiş, yapılan siyasal analizlerin, akademik

çalışmaların, gündelik tartışmaların olmazsa olmazı olmuştur

(Biber, 2009:29).

Sivil toplum konusu temsili sistemin eleştirisi açısından da

gündeme gelebilmektedir. Temsili sistemin halka dayalı yönetim

modelinin en pratik ve gerçekçi uygulaması olduğu düşüncesinin

genel kabul gördüğü 18. yüzyıl’da, bu sisteme uygun

anayasalar yapma, hükümetler kurma ve yeni politik kurumlar

tasarlama gereksinimi, devlet-toplum ilişkisini temel çizgisinde

oluşturmayı zorunlu kılmıştır. Doğrusu temsili hükümetin toplumda

alt ve üst katmanlar arasında iletişim kanalları açması

ve çeşitli gruplar arasındaki anlaşmazlıkların barışçı bir biçimde

uzlaştırılabileceği alanlar sağlaması, bu hükümet modelinin

başarı hanesine kaydedilmelidir. Ancak bu hükümet modeli günümüzde,

tasarlanmış amacının gerisinde kalmıştır. Dolayısıyla

nasıl tanımlanmış olursa olsun, hiçbir zaman halk tarafından

denetimi sağlanamamıştır. Sanayileşmiş ülkelerin hiçbirinde, iktidarın

yapısal katmanlarında bir değişiklik gerçekleşmemiştir.

Temsili sistemin çağdaş dünyadaki uygulamaları göstermiştir ki,

katılımcı seçkinler gerçekte bu sistemin denetimini her zaman

ellerinde tutmuşlardır (Caniklioğlu, 2007.11).